Άνοια - Διαταραχές μνήμης - συγκέντρωσης

• Η μνήμη είναι η ανώτερη νοητική λειτουργία που ευθύνεται για τη συγκράτηση και αποθήκευση των γνώσεων που αποκτούν οι οργανισμοί για τον κόσμο, ως αποτέλεσμα αλληλεπιδράσεων των γενετικοί και αναπτυξιακών τους διαδικασιών με τη μάθηση.

• Ανάλογα με τον τρόπο αποθήκευσης και ανάκλησης των πληροφοριών, η μνήμη διαχωρίζεται σε έκδηλη ή κατηγορηματική, και άδηλη ή αντανακλαστική μνήμη. Η άδηλη και η έκδηλη μνήμη χρησιμοποιούν διαφορετικά νευρωνικά κυκλώματα.

• Η έκδηλη μνήμη αφορά σε μάθηση που προϋποθέτει συνειδητή αντίληψη (πληροφορίες για αντικείμενα, άτομα ή τοποθεσίες που μπορούν ν' αναφερθούν προφορικά), και επιτρέπει τη συνειδητή, σκόπιμη, ανάκλησή τους. Στην έκδηλη μνήμη παρεμβαίνει το σύστημα του έσω κροταφικού λοβού.

• Η άδηλη μνήμη αναφέρεται στη μη συνειδητή, αυτόματη ανάκληση αντιληπτικών και κινητικών ικανοτήτων μέσω αντιληπτικοί και αντανακλαστικοί οδών, όπως της αμυγδαλής και παρεγκεφαλίδας. Απλές μορφές άδηλης μνήμης οδηγούν σε τροποποιήσεις της συναπτικής μεταβίβασης.

• Διακρίνονται στάδια μνήμης ανάλογα με τη χρονική διάρκεια του ίχνους της.

• Η μακρόχρονη μνήμη αφορά στη διατήρηση των πληροφοριών για ώρες, μέρες, χρόνια μετά την εγγραφή τους. Αντιπροσωπεύεται σε πολλές περιοχές του εγκεφάλου.

• Η άμεση ή βραχεία μνήμη είναι η ικανότητα του ατόμου να συγκρατεί περιορισμένο αριθμό πληροφοριών για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Μερικοί περιλαμβάνουν την ενεργό μνήμη στη βραχεία μνήμη. Η ενεργός μνήμη αναφέρεται στη δυναμική σχέση μεταξύ της παθητικής αποθήκευσης πληροφοριών που διατηρούνται στη βραχεία μνήμη και της ενεργής επεξεργασίας των πληροφοριών αυτών.

• Οι πλαστικές μεταβολές που επισυμβαίνουν κατά την κωδικοποίηση των αποκτώμενων πληροφοριών μπορεί να εντοπίζονται σε διαφορετικά σημεία του εγκεφάλου.

Θεραπεία της άνοιας

Μερικά περιστατικά με αναστρέψιμη άνοια θεωρούνται θεραπεύσιμα με την έγκαιρη εφαρμογή θεραπείας. Αντίθετα, οι άνοιες που προαναφέρθηκαν δεν είναι αναστρέψιμες, συνεπώς δεν είναι και θεραπεύσιμες. Η όλη θεραπευτική παρέμβαση είναι συμπτωματική και στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην επιβράδυνση της νόσου, όπου αυτή είναι εφικτή. Ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό, η φυσική εξέταση και. ο εργαστηριακός έλεγχος -περιλαμβανομένης της νευροαπεικόνισης- θα πρέπει να γίνει όταν υπάρχει υποψία της νόσου. Εάν η αιτία της άνοιας είναι αναστρέψιμη, η θεραπεία στοχεύει στην ... περισσότερα

Νόσος Huntington

Πρόκειται για κληρονομικό νόσημα το οποίο χαρακτηρίζεται από χορειοαθετωσικές κινήσεις και άνοια. Οφείλεται σε συγκεκριμένο γονίδιο που βρίσκεται στο χρωμόσωμα 4 και παρουσιάζει αυτοσωματική επικρατητική μεταβίβαση με πλήρη διεισδυτικότητα. Ένα άτομο με έναν γονέα με v. Huntington έχει 50% πιθανότητα να αναπτύξει τη νόσο. Η επίπτωση της νόσου είναι 2-6 περιστατικά το έτος ανά 100.000 άτομα. Η επίπτωση είναι η ίδια στους άνδρες και τις γυναίκες, και προοδευτικά η νόσος επιδεινώνεται και οδηγεί στον θάνατο περίπου 15—20 έτη από τη διάγνωση. ... περισσότερα

Νόσος των Creutzfelt-Jakob

Πρόκειται για ταχείας εξέλιξης εκφυλιστική άνοια οφειλόμενη σε λοίμωξη από πρωτεΐνη prion. Η μετάδοση της νόσου γίνεται με μεταμόσχευση μολυσμένης σκληράς μήνιγγας ή κερατοειδούς, ή με κατανάλωση κρέατος βοοειδών με σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια. Η νόσος αναπτύσσεται στην ηλικία των 40-60 ετών. Κλινικά εκδηλώνεται με αταξία, εξωπυραμιδικά σημεία, χορειοαθετωσικές κινήσεις και δυσαρθρία, ενώ συχνά εμφανίζονται μυοκλονίες. Οι ασθενείς συνήθως καταλήγουν μέσα σε 6-12 μήνες από τη διάγνωση. Ο απεικονιστικός έλεγχος αναδεικνύει ατροφία φλοιού και παρεγκεφαλίδας. Στα όψιμα στάδια της νόσου παρατηρούνται οι χαρακτηριστικές ... περισσότερα

Η άνοια με σωμάτια του Lewy

Η άνοια με σωμάτια του Lewy είναι εξίσου συχνή με τις άλλες άνοιες. Σε κάθε 4-5 περιστατικά με άνοια τύπου Alzheimer αντιστοιχεί ένα περιστατικό με άνοια με σωμάτια του Lewy. Αν και υπάρχουν διαγνωστικά κριτήρια, δυστυχώς μπορεί να αναγνωρίσουν μονάχα ένα στα τρία περιστατικά. Αυτό το γεγονός καθιστά την άνοια αυτή ιδιαίτερα σοβαρή, δεδομένου ότι διαλάβει την προσοχή και χρήζει διαφορετικής θεραπείας απ' ό,τι οι άλλες μορφές άνοιας. Οι θεραπευτικοί στόχοι εστιάζουν σε πολλά πεδία, όπως κίνηση, γνωσιακή λειτουργία, ψυχιατρικά συμπτώματα, ... περισσότερα

Νόσος Pick

Σε αντίθεση με τη βρεγματο-κροταφική εντόπιση της v. Alzheimer, η v. Pick ή μετωπο-κροταφική άνοια χαρακτηρίζεται από ατροφία των μετωπο-κροταφι-κών περιοχών του εγκεφάλου, και σήμερα δεν θεωρείται ενιαία νοσολογική οντότητα, αλλά αποτελείται από διαφορετικούς φαινοτύπους, ανάλογα με την τοπογραφική κατανομή της βλάβης, μετωπιαία ή κροταφικά. Χαρακτηρίζεται ειδικότερα από ατροφία των μετωπιαίων και κροταφικών λοβών, από απώλειες νευρώνων και γλοίωση, και από την παρουσία σωματίου του Pick (συσσωρεύσεις κυτταροσκελετικών στοιχείων). Η νόσος ευθύνεται για το 5% του συνόλου των μη αναστρέψιμων ανοιών. ... περισσότερα

Αγγειακή άνοια

Αποτελεί τη δεύτερη σε συχνότητα άνοια και οφείλεται σε πολλαπλή προσβολή των εγκεφαλικών αγγείων. Η ασθένεια πρωταρχικά προσβάλλει τα μικρού και μεσαίου μεγέθους εγκεφαλικά αγγεία τα οποία αποφράσσονται, με αποτέλεσμα πολλαπλές παρεγχυματικές βλάβες (έμφρακτα) διάχυτα κατανεμημένες στον εγκέφαλο. Το αίτιο της απόφραξης των αγγείων δυνατόν να είναι αρτηριοσκληρυντικές πλάκες ή περιφερικοί θρόμβοι. Η άνοια αγγειακού τύπου συνήθως εξελίσσεται κατά ώσεις, επιδεινούμενη μετά από κάθε έμφρακτο. Μία υποκατηγορία της αγγειακής άνοιας είναι η Binswanger, γνωστή ως υποφλοιώδης αρτηριοσκληρωτική εγκεφαλοπάθεια. Η νόσος χαρακτηρίζεται από ... περισσότερα

Νόσος Alzheimer

Η νόσος του Alzheimer (ΝΑ) είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή του εγκεφάλου με συγκεκριμένα κλινικά και ιστοπαθολογικά χαρακτηριστικά, αλλά με ατομική διακύμανση σε ό,τι αφορά στην ηλικία έναρξης, στον τύπο νοητικής διαταραχής και στον ρυθμό εξέλιξης της νόσου. Αντιπροσωπεύει περίπου τα δύο τρίτα του συνόλου τοον περιπτώσεων άνοιας στους ενήλικες. Η ΝΑ χαρακτηρίζεται από προοδευτική προσβολή των νοητικών λειτουργιών, η οποία βαθμιαία οδηγεί σε άνοια. Τα συμπτώματα της νόσου εμφανίζονται συνήθως στη διάρκεια της έβδομης ή όγδοης δεκαετίας της ζωής. Η πτώση ... περισσότερα